Prostat Kanseri (BRCA1-2 Gen Mutasyonları / PSA Testi)

Erkeklerde cilt kanserinden sonra en sık görülen kanser tiplerinden biri olan prostat kanseri, prostatta meydana gelen kanserdir. Prostat bezi mesanenin (idrar torbası) altında bulunur ve üretrayı (idrar kesesinden idrarı penise götüren idrar kanalı) çevreler. 2030’lu yıllara gelindiğinde yılda 1.700.000 yeni prostat kanseri vakası görüleceği ve 499.000 hastanın prostat kanseri nedeniyle hayatını kaybedeceği öngörülmektedir. Prostat kanseri genellikle ileri evrelere kadar belirti vermeyebilir. Çoğu zaman, kandan bakılan PSA testindeki yükselmeyle veya Rektal muayene ile saptanan prostat kanserinin erken tanısı mümkündür

Prostat Kanserinde Risk Faktörleri

Prostat kanseri için yerleşmiş ve tanımlanmış olan risk faktörleri; yaş, aile öyküsü ve ırktır. Yaş prostat kanserinde bilinen en güçlü risk faktörüdür. Yaş ilerledikçe prostat kanserinin görülme sıklığı artmaktadır. 65 yaş üstünde olan, ailesinde prostat kanseri görülen (özellikle erkek kardeşleri veya babalarında görülmüşse) erkeklerin prostat kanseri riski daha yüksektir. Prostat, sadece erkeklerde bulunan bir bez olduğundan prostat kanserine sadece erkekler yakalanır.

* Prostat bezinde yumru veya asimetrik prostat

* İdrara çıkma zorluğu

* İdrarın başlangıcı veya durdurulmasında zorluk

* Özellikle gece olmak üzere, idrara sık çıkma

* İdrar akışının zayıf olması

* Başlayıp duran idrar akışı

* İdrar sırasında ağrı veya yanma

* Ereksiyon zorluğu

* İdrar veya menide kan görülmesi

Prostat kanserinin belirtilerindendir.

DRE (Digital Rectal Exam- Dijital Rektal Muayene) veya PSA (Prostat Spesifik Antijen) testinde şüpheli sonuçların elde edilmesi prostat kanserinin bulguları olabilir. PSA erkeklerde prostat bezinden salınan ve spermin sıvılaşmasını sağlayan bir enzimdir. PSA, büyük ölçüde prostata özgü bir enzimdir ancak çok düşük miktarlarda pankreas ve tükürük bezlerinden de salgılanır. PSA’nın spermdeki konsantrasyonu kandaki seviyesinin milyon katı kadardır. Kanda yükselmesi prostat kanseri açısından önemlidir, ancak kesin tanı için alınan biyopsi örneğinin incelenmesi gerekir. Biyopsi sonuçlarına göre kanser tanısı konulan hastalarda kanserin yayılma hızı, etkilediği diğer organlar ve sistemler araştırılır.

Yapılan genetik çalışmalarda HOXB13 ve BRCA genlerinin prostat kanseri riskini arttırdığı saptanmıştır. BRCA1 geninin mutasyonu prostat kanseri riskini iki (2) katına çıkarmaktadır. BRCA2 gen mutasyonu ise, prostat kanserinin erken yaşta görülmesi, yüksek gleason skoru ve hastalığın kötü seyretme riskini beş (5) ila yedi (7) kat arttırabilmektedir.

Her kanserde olduğu gibi prostat kanserinde de erken tanı oldukça önemlidir. Herhangi bir şikayet bulunmasa bile yinde de erkeklerin prostat kanserine yönelik tetkiklerini, 50 yaşından sonra veya ailesinde kanser hastalığı bulunan erkeklerin 40 yaşından sonra yılda bir kez yaptırmaları önerilmektedir.

Bilgilendirme amaçlıdır. Lütfen tanı ve tedavi için hekiminize danışınız.

Talatpaşa Laboratuvarlar Grubu Biyokimya Uzmanı
Profesör Dr. Ahmet VAR