Sifiliz (Frengi) Nedir?

Sifiliz cinsel yolla bulaşan yaygın hastalıklardandır. “Treponema pallidum” adı verilen mikroorganizma sifiliz hastalığının etkenidir.

Sifiliz Nasıl Bulaşır?

Cinsel Temas:

Bulaşmada derideki taze lezyonların sızıntıları, meni ve vajina salgısı gibi vücut sıvıları ile temas sonucu, hastalık etkeni sağlıklı kişilere bulaşabilir. Özellikle anal ve oral ilişki sırasında bulaşması sık görülmektedir. Ağız içerisindeki cilt bütünlüğünün tam olmaması öpüşme sırasında da hastalığın bulaşmasına zemin hazırlar.

Perinatal :

Konjenital sifiliz genellikle fetusun uterus içinde infekte olmasıyla oluşsa da doğum sırasında bebeğim doğum kanalından geçişi sırasında da bebeğe geçebilir.

Parenteral :

Kan transfüzyonu ile bulaşma olabilir.

Horizontal :

Bulaş eşya ile olabilir. Özellikle ortak kullanılan, cinsel nesneler sifiliz hastalığının bulaşmasına neden olur .

Sifiliz Hastalığının Evreleri

1. Evre

Bakteri kan yoluyla vücuda yayılır. Yaklaşık 20-25 gün sonra mikrop nerede vücuda girdiyse orada kırmızı, etrafı belirgin fakat ağrı yapmayan çıban şeklinde yaralar oluşur. Vajinada, genital bölgede, ağız ve dudakta oluşabilen bu yaralar 2-3 hafta sonra kendiliğinden geçerler bu sebeple bir çok kişi bu yaraları önemsemez.

2. Evre

Hastalık tedavi edilmediği takdirde, mikrop bütün vücuda yayılır. Yaklaşık 3-5 ay sonra hastada yorgunluk, baş ve eklem ağrıları, el ve ayakta, vücudun bazı bölgelerinde döküntü ortaya çıkar. Hastalığın bu dönemi uzun (1 yıldan fazla) sürer.

3. Latent Evre

Hastalığın belirtileri olmasa da, yapılan testler sonucu hastalığın pozitif olduğu görülür ve bulaşıcıdır. Bu mikrop hala vücutta olduğundan bu dönem 5-10 yıl kadar sürebilir.

4. Geç Sıfılız Evresi

Bu evrede hastada ölümle dahi sonuçlanabilecek çok ciddi hastalıklara yol açar.

Sifiliz Hastalığının Belirtileri Nelerdir ?

* Şankr (ağrısız, düzgün yüzeyli, kırmızı yaralardır)

* El ayasında veya ayak tabanında renksiz lekeler veya çizgiler

* Deri lezyonları

* Ağızda ve boğazda tahriş

* Raş (döküntü)

* Saçlarda dökülmeler

Sifiliz Hastalığının Tanısı Nasıl Konur?

* Cilt döküntülerinden T. Pallidum izolasyonu

* VDRL (Venereal Disease Research Laboratory)

* RPR (Rapid Plasma Reagin)

* Neson Testi

* FTA-ABS Testi

* FTA Testi (Floresan Treponema Antikor)

* TPHA Testi (Treponema Hemaglütinasyon)

Bu testler arasında en spesifik (güvenilir) olanlar FTA Testi ve TPHA Testidir.

Sifiliz tanısının doğru ve hızlı konulmasında, kullanılan serolojik tanı testlerinin önemli bir yeri vardır. İnfeksiyonun serolojik tanısı için önce Venereal Diseases Research Laboratory (VDRL) veya Rapid Plasma Reagin (RPR) gibi non-treponemal testler kullanılır. Eğer sonuç pozitif ise bu Treponema pallidum Hemagglutination Assay (TPHA) veya Fluorescent Treponemal Antibody Absorption (FTA-ABS) gibi treponemal antijen ile hazırlanmış spesifik bir treponemal test ile doğrulanır.

VDRL ve TPHA testleri birbirlerini tamamlayan testlerdir ve bu iki testin birlikte kullanımı infeksiyonun tüm safhalarının tanımlanmasında veya infeksiyonun eliminasyonunda en doğru sonucu sağlar. Bunun için VDRL ve TPHA testleri yaygın şekilde tarama testleri olarak birlikte kullanılmaktadır.

Bilgilendirme amaçlıdır. Lütfen tanı ve tedavi için hekiminize danışınız.

Talatpaşa Laboratuvarlar Grubu Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı 
Dr. Selma GÖLLER