Bahar Aylarında Sık Görülen Solunum Yolu Alerjileri Ve Alerji Testleri

Alerjik hastalıklar çağımızın en sık görülen hastalıklarındandır. Yaşam kalitesini ciddi ölçüde düşüren ve bazen hayatı tehdit edebilecek boyutlara ulaşan alerji, vücudumuzun zararlı olmayan, yabancı maddelere karşı verdiği anormal reaksiyondur. Bağışıklık sisteminin görevi, zararlı organizmalar karşı bizi korumak ve savunmaktır. Bağışıklık sistemi alerjen maddelere karşı vücudumuzu savunurken IgE adı verilen özel bir antikor üretmektedir.  Kişinin bir maddeye karşı alerjisi var ise, o maddeye maruz kaldığında, kanında IgE yüksek miktarda bulunur. Immünoglobülin E (IgE), alerjeni yok etmek için serbest bırakılır ve alerjik reaksiyonu tetikleyen kimyasalların üretimine neden olur. Bu kimyasallardan birine histamin denir. Histamin, hava yollarındaki kasların ve kan damarlarının duvarlarının daralmasına neden olur.

Alerjenler kişiden kişiye farklılık gösterir, polen, çimen, toz, böcekler, besinler, ilaçlar ve bazen mesleki alerjenler, alerjiye neden olabilmektedir. Alerjik hastalıkların yaygınlaşmasında genetik, çevresel ve sosyoekonomik faktörler etkilidir. Sigara kullanımı, hava kirliliği, kapalı ortamlar, besinlerdeki katkı maddelerinin yaygınlaşması, toplumda alerjik hastalıkların görülme sıklığının artmasına neden olmaktadır.

Alerji Belirtileri

Alerjik reaksiyonların belirtileri alerjen maddelere göre değişiklik gösterebilir. Şiddeti kişiden kişiye veya alerjen maddeye maruz kalma sıklığı, süresi ve maddenin miktarına göre değişebilir.  Solunum sisteminde alerjik reaksiyonlar astım hastalığına neden olabilmektedir.

Solunum yollarını etkileyen alerjilerde hapşırma, burun akıntısı veya tıkanıklığı, burunda kaşıntı veya yanma hissi, gözlerde kızarıklık ve sulanma görülebilirken, solunum güçlüğü, kuru öksürük, hırıltılı solunuma neden olabilmektedir. Yapılan araştırmalar, ciddi alerjik rinit vakalarının, hepatit C, migren ve diyabet gibi hastalıklarla eşdeğer sonuçlar doğurabileceğini göstermektedir. Solunum yolu alerjileri, yorgunluk, sinirlilik, nabzın yüksek olması gibi belirtilerde gösterebilirken, astım nedeni ile dudak ve tırnaklarda morarma, konuşma zorluğu, konsantrasyon ve dikkat güçlüğü gibi sorunlara neden olabilir. Çocuk ve gençlerde mevsimsel alerji öğrenme kabiliyetini önemli ölçüde etkileyebilmektedir.

Polen Alerjisi

Polen alerjisi bahar aylarında sık görülmektedir. Polenler, bitkileri döllemek için havaya salınan ve rüzgarla etrafa yayılan küçük parçacıklardır. Polen alerjisi, kişinin belli polen türlerinde bulanan bazı proteinlere alerjik tepki göstermesinden kaynaklanır. Polen, nefes yoluyla solunum yollarımıza yerleşir. Buna ek olarak polen cilt, saç ve gözlere yerleşir. Polen alerjisi çoğunlukla 5-40 yaş grubundaki kişilerde görülür ve bu hastalığa yakalanan insan sayısının giderek arttığı görülmektedir.

Alerji Etkeninin Belirlenmesi Neden Önemlidir?

Alerjik hastalıkların tedavisi ve korunma yollarının başında, alerjen maddeden uzak durmak gelmektedir. Penisilin alerjisi bulunan bir kişi içerisinde bu etken maddenin bulunduğu ilaçları kesinlikle kullanmamalıdır. Bununla birlikte, bazen alerjenlerden tamamen kaçınmak mümkün değildir. Örneğin polen, mevsim boyunca havada sürekli olarak bulunur. Alınacak olan basit önlemler alerji belirtilerinin hafiflemesine yardımcı olur. Polenlerin yoğun olduğu sabah- akşamın erken saatlerinde evin havalandırılmasından kaçınmak, çamaşırların gündüz saatlerinde dışarıda kurutulmasından kaçınmak, yatmadan önce saçların yıkanması, polen maskesi kullanımı, polen mevsiminde açık havada spor yapmamak, araç ve evdeki klimaların bakımının yapılması, parfüm, sigara gibi irritanlardan uzak kalmak gibi önlemler şikayetlerinizi azaltabilir.

Solunum Alerjisi Paneli

Alerjen Spesifik IGE astım, alerjik rinit, dermatit ve ürtiker gibi alerjik hastalıkların teşhisinde kullanılan bir testtir. Doktorunuz alerjik hastalıklardan şüphelendiğinde sizden alerjen spesifik IGE testini isteyebilir. Kolunuzdan alınan kan örneği ile test çalışılır.

Alerji testleri şüpheli tek bir antikora yönelik yapıla bilineceği gibi en sık karşılaşılabilen 35 alerjene karşı (CLA_TOP 35 Allergen), Astım hastalığı olanlarda Solunumsal Alerjenler PHADIATOP paneli (Solunumsal Alerjenler) veya çocuklarda solunumsal ve gıda alerjenlerine karşı bakılan ALATOP (Pediatrik Solunumsal + Gıda Alerjenleri) olarak bakılabilir. Yüksek kaliteli kan testleri cilt alerji testlerine göre oldukça spesifik yöntemlerdir.

Laboratuvarımızda bahar aylarında solunum yolu alerjilerine yönelik uygulanmakta olan panel;

Bilgilendirme amaçlıdır. Lütfen tanı ve tedavi için hekiminize danışınız.

Talatpaşa Laboratuvarlar Grubu Biyokimya Uzmanı
Profesör Dr. Ahmet VAR 

Talatpaşa Laboratuvarlar Grubu Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı 
Dr. Selma GÖLLER