Kistik Fibrozis ve Ter Testi

7. Kromozom üzerinde bulunan “Kistik Fibrozis Transmembran İleti Regulator Proteinini” (KFTR) kodlayan gendeki mutasyonlar sonucu ortaya çıkan otozomal resesif geçişli genetik bir hastalıktır. Bu hastalarda vücuttaki tüm hücre zarlarında klorür (tuz) geçişinde bir sorun vardır. Bu nedenle bu hastaların terlerinde tuz içeriği, kistik fibrozis olmayan kişiler ile karşılaştırıldığında daha yüksektir. Kistik fibrozis tanısını doğrulamak ya da dışlamak için altın standart test ter testidir . Ter testi, terdeki tuz miktarının (sodyum-klor miktarının) ölçüldüğü bir testtir. Genellikle ön koldan bazen küçük bebeklerde bacaktan toplanan küçük miktarlardaki ter ile yapılır.

Ter testi Kimlere Yapılabilir?

Ailesinde kistik fibrozisli başka bireyler var ise,

Hastaların kistik fibrosis hastalığını düşündüren şikayetleri var ise, bu hastalığın var olup olmadığını göstermek için ter testi yapılmalıdır.

Kistik Fibrozis Hastalığının Belirtileri Nelerdir?

Hastalık halinde üretilen salgılar kalınlaşır, akciğer ve pankreasta tıkaçlar oluşturur. Akciğerde biriken yoğun mukus, dışarıdan gelen mikroplar için de iyi bir yaşam ortamı oluşturur ve bu nedenle sık sık akciğer enfeksiyonları gelişir.

Bunun dışında;

*Tuzlu deri

*Aşırı balgamlı, inatçı öksürük

*Sık geçirilen akciğer enfeksiyonları

*Büyüme gelişme geriliği

*Yağlı, kötü kokulu dışkı

*Aşırı yoğun tükürük

*Kısırlık

*Diyabet hastalığı

Kistik fibrozis hastalığının belirtilerindendir.

Ter Testi Nasıl Yapılır?

Ter testi 3 aşamadan oluşur:

Terin stimülasyonu
Terin toplanması
Analiz

Kolda ya da bacakta küçük bir alan su ile temizlenir. Bu alana pilokarpin maddesi içeren iki jel ya da pilokarpin maddesi ile ıslatılmış gazlı bezler yerleştirilir. Pilokarpinin deride ter bezlerini uyarmasını sağlayabilmek için bölge 5 dakika boyunca bir pilden gelen küçük bir elektrik uyarısı ile uyarılır. Bu işlem zararsızdır ve acı vermez, ancak küçük bir uyuşma, iğnelenme, yanma hissi oluşturabilir. Çok nadiren ter testi yapılan bölgede kaşıntılı kabarıklık (ürtiker) ve hafif su toplana görülebilir.

Uyarı sonrasında jeller/gazlı bezler kaldırılır, cilt temizlenir ve terin toplanması için kola saat gibi içinde ince bir tüp olan küçük bir cihaz ya da özel bir filtre kağıdı veya yeni bir gazlı bez yerleştirilir. Yirmi-otuz dakika boyunca ter bu yuvarlak cihaz içine ya da filtre kağıdına toplanır.

Sonrasında ter laboratuvarda analiz edilmek üzere alınır.

Testin tamamı yaklaşık 30 dakika sürer. Terin toplandığı alan, testten sonraki birkaç saat hafif kızarık kalabilir, bu bir sorun oluşturmaz ve endişelenmeye gerek yoktur. Ter testi güvenilir bir testtir ve bir sorun çıkması ihtimali çok çok düşüktür. Yeterli miktarda terin toplanamadığı durumlarda testin tekrar edilmesi gerekebilir.

Ter Testi, Laboratuvarımızda altın standart yöntemle ve deneyimli personel tarafından, “Natio­nal Committee for Clinical Laboratory Standards” kılavuzlarına uygun olarak yapıl­maktadır. Testte terin toplanması, önerilen Gibson Cooke yönte­miyle yapılmaktadır. Analiz, tanı koymak için önerilen ve kabul edilen  kantitatif pilokarpin iyontoforez yöntemiyle yapılmaktadır.

Bilgilendirme amaçlıdır. Lütfen tanı ve tedavi için hekiminize danışınız.

Talatpaşa Laboratuvarlar Grubu Biyokimya Uzmanı
Profesör Dr. Ahmet VAR