Covid-19 ANTİKOR TESTLERİ

Aşıların temel amacı vücudun virüse karşı bağışıklık kazanmasını sağlamaktır. Ülkemizde uygulanmaya başlanan Sinovac aşısı geleneksel yöntem olan inaktif virüs tekniğinde üretilmiştir. Enfekte etme özelliğini yitirmiş ölü virüslerin kişiye enjekte edilmesi suretiyle kişinin bağışıklık kazanması amaçlanmaktadır. Sinovac aşısının faz 3 çalışmaları sonucunda etkinlik oranı %83,5 olarak açıklanmıştır.

Covid-19 Antikor Testi Nedir?

Antikorlar, bağışıklık sisteminin vücuda zararlı olabilecek tehditleri tanıyarak, ortadan kaldırmasına yardımcı olan protein yapısında immünglobulinlerdir. SARS-CoV-2 antikor testleri semptom göstermeyen veya iyileşmiş kişiler de dahil olmak üzere virüse maruz kalmış olan kişileri tanımlamada ve aşılanmış bireylerin aşı sonrası bağışıklık gelişiminin gösterilmesinde kullanılan testlerdir.

Kişinin Sars-Cov-2 IgG testinin pozitif çıkması kişinin daha önce virüs ile enfekte olduğuna işaret ederken Sars-Cov-2 IgM testinin pozitif çıkması ile aktif olarak virüs ile enfekte olduğunu göstermektedir.

Antikor Testlerinin Önemi

Koronavirüs ile enfekte olan insanların semptomları kişiden kişiye çok farklılık gösterdiğinden, kimin maruz kaldığını göstermek açısından antikor testleri önemli bir yere sahiptir. Koronavirüs pandemisi süresince toplumsal bağışıklık oranını bilmek mücadelede doğru stratejiler geliştirmek açısından çok önemlidir. Örneğin kısıtlı aşı kaynaklarında, aşılama önceliğini belirlerken toplumdaki antikor negatif kişileri saptayarak bu kişilere aşılama önceliği vermek izlenecek yollardan biri olmalıdır.

ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), serolojik testler için üç kullanım durumu olduğunu bildirmiştir:

1) Enfeksiyon geçiren bireylerin işe dönüp dönemeyecekleri konusunda karar verme sürecini desteklemeye yardımcı olabilirler.

2) Aşılanmak için uygun olabilecek kişileri belirleyebilir

3) Yeni koronavirüsün neden olduğu ciddi hastalık formlarına sahip kişiler için bir tedavi olarak kullanılabilecek plazmayı bağışlayıp bağışlayamayacaklarını görmek için iyileşen bireyleri belirleyebilirler.

Hangi Antikor Testi? Spike Proteininin Değeri

Koronavirüsler adını taç gibi görünen sivri çıkıntılardan alır ve dört ana yapısal proteine sahiptir: Spike (S), membran (M), zarf (E) ve nükleokapsid (N) proteinleri (Şekil 1). SARS-CoV-2 koronavirüse karşı bağışıklık tepkisini belirlemek için bu proteinlere karşı oluşan doğru antikorları hedeflemek önemlidir.

Koronavirüs, bu virüs hücreleri kopyalamak ve istila etmek için birçok farklı protein kullansa da, “spike proteini” bir reseptöre bağlanmak için kullandığı ana yüzey proteinidir. Covid-19 virüsü kendi spike proteinlerinin reseptör bağlanma bölgesini (RBD) kullanarak konakçı hücredeki anjiyotensin dönüştürücü enzim 2'ye (ACE2 reseptörü) yüksek afinite ile bağlanır.

Spike proteini hücre reseptörüne bağlandıktan sonra, viral membran insan hücre membranı ile birleşir, bu da virüsün genomunun insan hücrelerine girmesine ve enfeksiyonun başlamasına neden olur. Çalışmalar ayrıca, S proteininin viral bağlanma, füzyon ve girişte çok önemli bir rol oynadığını ve antikorların ve aşıların geliştirilmesi için bir hedef olarak kabul edilebileceğini göstermiştir.  Ek olarak, araştırmalar konak hücresine girişten sorumlu tek protein olan S proteininin, nötralize edici antikorları ortaya çıkaran ana antijen olduğunu göstermektedir ve bu nedenle S proteini antikor saptama testlerinde en iyi hedef bölge olarak görünmektedir.  

Antikor Testleri Ne Zaman Yapılmalıdır?

SARS-CoV-2 ile karşılaşmış, hastalığı farketmeden (semptomsuz) geçiren ve hastalanarak iyileşmiş kişilerde herhangi bir zamanda yapılabilir. Aşı olanlarda ise 2. Doz aşıyı olduktan 15 gün sonrasında immünglobulin G (IgG) testi yapılabilir.

Beckman Coulter, Access SARS-COV-2 IgG:

* Spike proteine karşı gelişen antikorları saptar: Access SARS-CoV-2 IgG testi, bağışıklık sağlama olasılığı daha yüksek olan koronavirüs spike (diken) proteinine karşı antikorları hedeflemek için tasarlanmıştır. Access SARS-CoV-2 IgG testi, laboratuvar çalışmalarına dayalı olarak bağışıklık için önemli olabilecek spike proteininin RBD'sine (Reseptör Bağlama Alanı) karşı antikorları tespit eder.
* Yüksek hassasiyet (%100) ve özgüllük (%99.8) sunar: Bu değerler tüm SARS-CoV-2 antikor testleri arasında en yüksek oranlardan biridir. Hassasiyet ve özgüllük “yalancı pozitif” veya “yalancı negatif” sonuçların potansiyel tehlikelerinin önüne geçeceğinden önemlidir. Yüksek doğruluk olmadan yapılan testler çok sayıda yanlış sonuca yol açabilir ve bu da potansiyel olarak tehlikeli sonuçlara neden olabilir.
* IgG spesifik bir SARS-CoV-2 testi sonucu vermek total antikor (IgG + IgM + IgA) sonucuna göre klinik açıdan daha bilgilendiricidir.
* İmmunokemiluminesan yöntemi kullanır

Getein Biotech, Novel Coronavirus (2019-nCoV) IgM/IgG antibody Fast Test :

* Spike protein + Nükleokapsid proteine karşı gelişen antikorları saptar: Bu kitte spike proteinine ilaveten virüsün replikasyon ve transkripsiyonunda önemli rol oynayan nükleokapsid (N) proteinine karşı oluşan antikorlar da tespit edilir.

* Yüksek hassasiyet ve özgüllük sunar:

IgM: Hassasiyet: %90                 Özgüllük: %100

IgG: Hassasiyet: %92                 Özgüllük: %98

* İmmunfluoresan yöntemi kullanır.

Bilgilendirme amaçlıdır. Lütfen tanı ve tedavi için hekiminize danışınız.

Talatpaşa Laboratuvarlar Grubu Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı 
Dr. Selma GÖLLER