Hamilelikte Toksoplazma Enfeksiyonu

Toksoplazmozis, Toxoplasma Gondii adı verilen parazitin neden olduğu bir enfeksiyondur. Önlenebilir bir hastalık olmasına rağmen, gebelik döneminde vücuda alınan T.gondii parazitinin neden olduğu enfeksiyon sonucunda fetüste ve yenidoğanda şiddetli sağlık sorunlarına ve bebek kayıplarına neden olabilmektedir. Bu nedenle, hamile kadınların eğitilmesi ve serolojik yönden tarama yapılması hastalıktan korunmada, tanı ve erken tedavide önemlidir.

Parazit doğada yaygın olarak bulunur. Kediler taşıyıcıdır. Kediler de bu paraziti enfekte bir hayvanı veya eti çiğ olarak yediklerinde alırlar. Enfekte bir kedi 2-3 hafta süreyle dışkısı ile paraziti bulaştırır. Bundan sonraki dönemde kedinin dışkısında parazit olmaz. Bir kere toksoplazma enfeksiyonu geçiren kedi bağışıklık kazanır ve daha sonra yeniden enfekte olmayacağı gibi bulaştırıcılık özelliği de taşımaz. İnsanlarda da aynı durum söz konusudur. Bir defa enfeksiyonu geçiren kişi bağışıklık kazanacağından tekrar hastalık geçirmez. Kuru mama ile beslenen ve sokağa çıkmayan ev kedilerinde bu parazite rastlanmaz. İleri yaş sokak kedileri ise zaten bu enfeksiyonu erken dönemde geçirmiş olduklarından risk oluşturmaz. Ayrıca parazit sığır, koyun, inek gibi hayvanların sindirim sistemine beslenme sırasında geçebilir ve onları enfekte edebilir. Bu nedenle kontamine olmuş sular, kedi dışkısı ile kontamine olmuş gıdalar, iyi pişmemiş etler hastalığa neden olur.

Hamilelikte Toksoplazma Enfeksiyonundan Korunmak İçin;

* Toprak, kum, çiğ et veya yıkanmamış sebze, meyveyle uğraştıktan sonra ellerinizi su ve sabunla yıkayın.
* Etinizi iyice pişirin (pembe ve sulu görünümü kalmamasına dikkat edin). Etin pişerken iç ısısı 160°F olmalıdır.
* Etiniz tam pişene kadar bir parça alıp, tadına bakmayın.
Pişirmeden önce eti birkaç gün dondurucuda bekletmeniz enfeksiyon riskini önemli ölçüde azaltır.
* Her kullanımdan sonra kesme tahtanızı, bıçak, vb. etle işlem yaptığınız her türlü malzemeyi sıcak su ve sabunla yıkayın.
* Sebze ve meyveleri tüketmeden önce iyice yıkayıp, temizleyin. Temizliğinden emin olmadığınız yerlerdeki sebze ve meyveleri tüketmeyin.
* Bahçede toprak veya kumla uğraşırken eldiven giyin.
* Temiz su için, özellikle temiz su sıkıntısı olan bölgelerde içme suyunuza dikkat edin.
* Evde kedi besliyorsanız, kedilerinizin parazit aşılarını düzenli olarak yaptırın, kedinizi sadece hazır mama ile besleyin ve çiğ et vermeyin. Kedi kumunuzu günlük olarak değiştirin ve hamile olduğunuz dönemde tek kullanımlık eldiven kullanın.

Toksoplazma Teşhisi Nasıl Konur?

Birçok hastada hiçbir şikayet olmaz. İmmun sistemi normal olan insanlarda toksoplazma enfeksiyonu sırasında hafif gribal belirtiler ile kas ağrıları ve lenf bezlerinde şişme görülebilir. Ancak bağışıklık sistemi zayıf kişilerde hastalık ciddi boyutlara ulaşabilir. Toksoplazma IgG ve IgM testleri, kişinin geçmişte veya halihazırda “Toksoplasma gondii” enfeksiyonu geçirip geçirmediğinin belirlenmesi için yapılır. Duyarlılığı yüksek olan bu testler kolunuzdan alınacak kan örneği ile yapılmaktadır. Toksoplazma IgG test sonucunun negatif olması kişinin tokzoplazma enfeksiyonuna karşı vücudunda bağışıklık olmadığını gösterir. Bu kişi geçmişte tokzoplazma ile karşılaşmamıştır, bu nedenle hamilelik döneminde önlem alınması gerekmektedir. Test sonucunun pozitif olması kişinin vücudunda tokzoplazma enfeksiyonuna karşı bağışıklığın bulunduğunu gösterir. Toksoplazma IgM testinin negatif olması kişinin halihazırda tokzoplazma enfeksiyonu geçirmediğini gösterir, pozitif olması kişinin tokzoplazma enfeksiyonu geçirmekte olduğunu gösterir. 

Bilgilendirme amaçlıdır. Lütfen tanı ve tedavi için hekiminize danışınız.

Talatpaşa Laboratuvarlar Grubu Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı 
Dr. Selma GÖLLER