Polikistik Over Sendromu Ve Kan Tetkikleri

Polikistik Over Sendromu, kadınlardaki önemli bir yumurtlama problemidir. Bu sorun, toplumdaki her 10 kadından birinde görülebilir. kadınların yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilen polikistik over sendromu; santral sinir sistemi, hipofiz bezi, yumurtalıklar, böbreküstü bezi ve diğer dokular arasındaki etkileşimlerin bozulmasına bağlı olarak ortaya çıkar. Polikistik Over Sendromu bulunan kadınlarda uzun dönemde; şeker hastalığı, hipertansiyon, kalp ve damar hastalıkları ile rahim kanseri gelişebilmektedir. Bu nedenle erken evrede teşhisi ve tedavi edilmesi önemlidir.

Polikistik Over Şüphesinde Hangi Laboratuvar İncelemeleri Yapılır?

Polikistik over tanısı klinik bulgular, laboratuvar tetkikleri ve ultrason incelemesinin bir arada değerlendirilmesi ile konur. Polikistik over tanısında kan hormon değerleri de önemlidir. Kanda androjen yani erkeklik hormonu düzeylerinin, LH ve FSH oranlarının önemi vardır. Total testosteron ve DHEA-SO4 düzeyi tüylenme sorunu belirgin olan bir kadında sorunun yumurtalık veya adrenal bezi (DHEA-SO4) kaynaklı bir tümör sonucu olup olmadığının değerlendirilmesi açısından önem taşır. TSH ölçümü belirtilerin bir tiroid sorununa bağlı olmadığının anlaşılması açısından önemlidir. Serbest testesteron direkt olarak kıl hücrelerinin içine girebilen aktif hormon şeklidir ve özellikle tedavi öncesinde yapılan ölçümde elde edilen değerin tedavi esnasında elde edilen değerle karşılaştırılması tedavinin başarısını  değerlendirmede yardımcıdır.

Yumurtalıklarda yumurtaları içinde taşıyan küçük keseciklerin (preantral ve antral foliküller) duvarını döşeyen hücreler tarafından (granulosa hücreleri) Anti-Müllerian Hormon (AMH) üretilmektedir. Anti-Müllerian Hormon miktarı kişinin polikistik over sendromu’nun hangi grubuna girdiğini ve polikistik over sendromu’nun şiddetini göstermektedir

Polikistik over ile insülin hormonu arasında ilişki olduğu da bilinmektedir. Polikistik overde  hücrelerde insüline karşı bir direnç yani rezistans vardır. Bu yüksek dozda insülin yumurtalıkları etkileyerek yumurtlamayı engeller ve sonuçta erkeklik hormonlarında artışa neden olur. Erkeklik hormonlarında oluşan artışa paralel olarak bu kişilerde AMH miktarı da fazla bulunmaktadır. Polikistik over zayıf kadınların %25-30’unda saptanırken şişman kadınlarda bu oran % 70-75’e kadar ulaşmaktadır.

Polikistik over sendromunun beraberinde getirdiği lipit metabolizmasındaki sorunlar kalp damar hastalıklarına yakalanma riskini arttırır. Bu nedenle polikistik over sendromu olan kadınların düzenli aralıklarla kan lipit değerlerinin takip edilmesi önemlidir.

Polikistik over sendromlu kadınların yüzde 67-85’inde D vitamini eksikliği olduğu düşünülmektedir. Yapılan çalışmalara göre D vitamini seviyesinin değerlendirilerek, D vitamini eksikliğinin yerine konması insülin duyarlılığını arttırır, kilo vermeyi kolaylaştırır, yumurtalık kistlerinin oluşumunu yavaşlatır, periyotları düzenler, inflamasyonu en aza indirir, oksidatif stresi azaltır, kolesterolü düşürür, yüksek trigliseritleri düşürür ve kan dolaşımındaki androjenleri azaltır.

Bilgilendirme amaçlıdır. Lütfen tanı ve tedavi için hekiminize danışınız.

Talatpaşa Laboratuvarlar Grubu Biyokimya Uzmanı
Profesör Dr. Ahmet VAR